بورس چیست؟
برای پرداختن به موضوع بورس ابتدا به تعریف بازار خواهیم پرداخت تا درک بازار بورس و سرمایه ساده گردد. بهطورکلی و ساده به هر مکانی که در آن خریدوفروش صورت پذیرد بازار گفته میشود. در حقیقت بازار زمانی شکل میگیرد که توافقی بین خریدار و فروشنده انجامگرفته و معامله صورت پذیرد.
انواع داراییهای مورد معامله در بازار
داراییهای مورد معامله در بازار انواع گوناگونی دارند که به چند نوع از آنها اشاره میگردد.
- داراییهای فیزیکی (مشهود): مانند انواع کالا، ساختمان، زمین و …
- داراییهای غیر فیزیکی (نامشهود): مانند حق امتیاز، سرقفلی، حق اختراع و …
- داراییهایی مالی: مانند اوراق مشارکت، سهام، اوراق بهادار و …
در حقیقت به محلی که در آنجا بهصورت رسمی، قانونی و دائمی خریدوفروش سهام و اوراق بهادار انجام میپذیرد، بورس اوراق بهادار گفته میشود.
بورس برای اولین بار در کشور بلژیک و شهر بروژ آن کشور پدیدار گردید و رفتهرفته به تمام نقاط دنیا سرایت نمود. در ایران نیز پایهگذاری اولیه آن در سال ۱۳۱۵ شروع شد ولی با بروز جنگ جهانی تصویب قانون بورس و اوراق بهادار تهران که تا به امروز نیز با همین نام مشغول فعالیت است در سال ۱۳۴۵ و با حدود ۳۰ سال تأخیر به وجود آمده و در این تاریخ به تصویب مجلس آن دوران رسید.
کارکردهای اصلی سازمان بورس و اوراق بهادار
بورس نهادی سازمانیافته است که از بخشهای مختلفی تشکیلشده و ضمن اینکه امروزه یکی از جذابترین و پربازدهترین بازارها برای سرمایه گذاری است، از ارکان و کارکردهای متفاوتی نیز برخوردار است.
- ایجاد رقابت در بازار
- کمک به شفافیت
- کشف قیمت بر اساس عرضه و تقاضا
- مدیریت انتقال ریسک
- تأمین سرمایه از طریق جذب اندوخته و پساندازهای کوچک
سایر مواردی را که میتوان در سرمایه گذاری در بورس و اوراق بهادار مدنظر قرارداد:
- شفافیت اطلاعات موجود، سرعت تبدیل اوراق و سهام به وجه نقد (قابلیت نقد شوندگی) و سادگی تبدیل انواع سرمایه گذاری در بورسهای مختلف به یکدیگر است.
- وجود اطلاعات بروز و در لحظه
- اطمینان از قانونی بودن سرمایه گذاری
- بازدهی و سود بیشتر نسبت به بازارهای دیگر
کالاهای مختلف و انواع ارز یکی دیگر از مواردی است که در بازار بورس مورد معامله قرار میگیرد؛ با توجه به همین اتفاق بورس به بخشهای کلی زیر تقسیم میگردد.
۱- بورس اوراق بهادار: همانگونه که عنوان گردید، در این بورس انواع اوراق بهادار، سهام و اوراق مشارکت خریدوفروش میگردد.
۲- بورس کالا: تعداد زیادی از تولیدکنندگان انواع مختلفی از کالا پس از کارشناسی و قیمتگذاری بهوسیله کارشناسان اقدام به فروش محصولات خود در این بورس مینمایند. بورس کالا به دو گروه عمده بازار فیزیکی و بازار مشتقه تقسیم میگردد.
سود سرمایه گذاری در بورس چقدر است؟
برای بیان بازدهی بورس و اوراق بهادار عدد خاصی را نمیتوان عنوان نمود؛ اما بازار بورس در مقایسه با سایر بازارهایی که برای سرمایه گذاری توسط افراد انتخاب میشوند، بنا بر آمارهای منتشر از سوی سازمانهای ذیصلاح بازدهی بیشتری را ثبت نموده است. این مقایسهها از طریق بررسی شاخصهای بازارهای متفاوت صورت میپذیرد.
تمامی افراد تازهوارد به بازار سرمایه و بورس بایستی بدانند باکمی آموزش صحیح و اصولی میتوان به نتایج قابل قبولی رسید. هیچ فعالیتی را نمیتوان یافت که نیاز به دانش، آگاهی، مهارت و تجربه نداشته باشد. بازار بورس و اوراق بهادار به دلیل ماهیت ریسکی و محاسباتی، نیازمند استفاده از پکیج آموزش بورس یا کلاس های حضوری و پرداختن به کسب تجربه است.